Άρθρο στην εφημερίδα "Τα Νέα της Λευκάδας": "Η οικονομική κρίση συνεχίζεται και αυξάνεται-Πολιτική Δαπανών"

Κύριε Διευθυντά ,

Θυμίζω στους αναγνώστες της έγκριτης εφημερίδας σας , ότι στο άρθρο μου που δημοσιεύεται σε ενότητες , με τίτλο «Η Οικονομική Κρίση συνεχίζεται και αυξάνεται» στη πρώτη ενότητα έγινε λόγος πως η διεθνής και εθνική οικονομική οικονομία έφθασε στην “κρίση” , ενώ στη δεύτερη ενότητα έγινε λόγος για τα φορολογικά μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπισθεί η κρίση και διατυπώθηκαν μερικές προσωπικές προτάσεις .Στη τρίτη ενότητα που δημοσιεύεται σήμερα αναφέρομαι στις Δημόσιες Δαπάνες , ως κυβερνητική πολιτική , για αντιμετώπιση της «κρίσης».Είναι προγραμματισμένο ότι θα ακολουθήσει μια τέταρτη ενότητα που θα εξετάζει τη Δημόσια Διοίκηση και ιδιαίτερα την Παιδεία , ως συντελεστές αντιμετώπισης της κρίσης σε μονιμότερη βάση .

Οι «Δημόσιες Δαπάνες» αποτελούν το δεύτερο σκέλος της λεγόμενης Δημοσιονομικής Πολιτικής (το πρώτο σκέλος είναι οι φόροι και λοιπά μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος , δηλαδή: τέλη,δασμοί , διοικητικές πράξεις και ποινές κ.λ.π.).Θυμίζουμε στους αναγνώστες (επειδή κάποιοι μου τηλεφώνησαν ) ότι οι Δημοσιονομική Πολιτική αποτελεί δίδυμο με τη Νομισματική Πολιτική .όπως εξήγησα προφορικά, δεν αναφέρομαι στη νομισματική πολιτική γιατί οι Εθνικές Κυβερνήσεις των Κρατών-Μελών της Ευρωπαικής Ένωσης (ΕΕ) δεν ασκούν αυτή τη πολιτική. Αυτή ασκείται από την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι κεντρικές τράπεζες των κρατών (π.χ Τράπεζα της Ελλάδος) επιβλέπουν την εφαρμογή των κανόνων και αποφάσεων της ΕΚΤ! Δηλαδή η εξουσία άσκησης της νομισματικής πολιτικής μεταβιβάστηκε από τα κράτη- μέλη στο Όργανο της ΕΕ που είναι η ΕΚΤ.

Οι Δημόσιες Δαπάνες είναι τα έξοδα (οι πληρωμές) που κάνει το Κράτος σε δραστηριότητες που αναφέρονται σε παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες ως σύνολο ή σε ομάδες πληθυσμού(υπηρεσίες Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας ,Κοινωνικής Πρόνοιας ,παραγωγής δημοσίων αγαθών κοινωνικής ωφέλειας π.χ ΟΤΕ,ΔΕΗ,Νερό κ.λ.π). Οι δαπάνες αυξομειώνονται ανάλογα με τη ποσοτική προσφορά ή και την ποιοτική (αναβαθμισμένες υπηρεσίες, σύγχρονα μέσα τεχνολογίας ,ηλεκτρονική διακυβέρνηση κ.λ.π.) και γενικά ανάλογα κατά πόσον η πολιτική θέλει περισσότερο ή λιγότερο κράτος!

Η άσκηση πολιτικής μέσω δημοσίων δαπανών επηρεάζει όχι μόνο το μέγεθος και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει το κράτος αλλά και το επίπεδο της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης του πληθυσμού και των υποδομών της χώρας . Δηλαδή , το μέγεθος και την επέκταση της απασχόλησης & ανεργίας του πληθωρισμού του ατομικού , κοινωνικού και εθνικού εισοδήματος , τον προσανατολισμό της παραγωγής αλλά και της κατανάλωσης , την κατανομή των παραγωγικών εθνικών πόρων και εισοδήματος μεταξύ των διάφορων τομέων της οικονομίας αλλά και ομάδων πληθυσμού και γενικά διαμορφώνει την οικονομική και κοινωνική υποδομή της χώρας εσωτερικά και προς τον υπόλοιπο κόσμο!

Σήμερα το ελληνικό κράτος συνεχίζει να παράγει συλλογικά αγαθά (όπως αναφέρθηκαν) σε μεγάλη έκταση παρά το γεγονός ότι όλες οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις και ιδιαίτερα αυτές της μεταπολίτευσης ,υπόσχονται προεκλογικά «λιγότερο» κράτος με περιορισμό στις επιχειρησιακές του δραστηριότητες. Έτσι παρατηρείται ιδιαίτερα ένας «διογκωμένος» και αρκετά «παραμορφωμένος» δημόσιος τομέας που τις περισσότερες φορές αντί να συνεισφέρει , δυστυχώς δυσχεραίνει τη λειτουργία και ανάπτυξη των υποδομών και υπηρεσιών της χώρας , ενώ παράλληλα υιοθετεί και καλλιεργεί φαινόμενα θερμοκηπίου ,σπατάλης ,διαπλοκής ,αδιαφάνειας , αισχροκέρδειας , αντιπαραγωγικότητας ,ωχαδελφισμού , αλλά και αντιπαλότητας προς τον ιδιωτικό τομέα. Ένας πολυσχεδής πολύπλοκος , πολυδάπανος ,ανεξέλεγκτος ,πολυθεσμικός και αναχρονιστικός μηχανισμός διατρέχει όλες τις λειτουργίες του κράτους .Μέγας αριθμός εποπτευόμενων δημοσίων οργανισμών και επιχειρήσεων (ανεξέλεγκτων),άπειρος αριθμός επιτροπών και ομάδων εργασίας , Κεντρικός και Περιφερειακός Δημόσιος Τομέας και Τοπική Αυτοδιοίκηση λειτουργούν , στις περισσότερες των περιπτώσεων , σ’ ένα πολυδαίδαλο και πολλές φορές αλληλοαντικρούμενο θεσμικό πλαίσιο , όπου ο έλεγχος είναι και αδύναμος και ανύπαρκτος , ιδιαίτερα σε θέματα λειτουργικής και διαχειριστικής πρακτικής .

Κάτω από αυτές τις συνθήκες λειτουργίας του Κράτους , επομένως και του ιδιωτικού τομέα ,αφού οι Δημόσιες και Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπηρεσίες αποτελούν τον «ιστό της αράχνης» της εθνικής προσπάθειας , οι «Δημόσιες Δαπάνες» αν δεν χάνονται , είναι βέβαιο ότι κατευθύνονται σε αντιπαραγωγικές δραστηριότητες ή σε ενέργειες με το μικρότερο δυνατό αποτέλεσμα. Σε αυτό βοηθάει κι ένας αναχρονιστικός ,ανοικοκύρευτος και αντιπαραγωγικός σε δομή ,διάρθρωση και κατανομή , ανεξέλεγκτος Ετήσιος Προυπολογισμός του Κράτους .Επομένως , οι Δημόσιες Δαπάνες έχουν το χαμηλότερο δυνατό αποτέλεσμα ως προς τους κοινωνικούς και αναπτυξιακούς στόχους που θέτει ο Προυπολογισμός και η Δημοσιονομική Πολιτική. Δηλαδή , δεν επιτυγχάνεται το optimum (άριστο μέγεθος) των Δημοσίων Δαπανών και συνεπώς ούτε και το
maximum της ικανοποίησης μιας Κοινωνίας , αφού το οριακό κοινωνικό κόστος μιας δαπάνης υπερβαίνει το οριακό κοινωνικό όφελος που σημαίνει κατασπατάληση του εθνικού πλούτου .Αντίθετα στόχο των Δημοσίων Δαπανών , αποτελεί η μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους και του Δημοσίου Συμφέροντος, με κατεύθυνση υπέρ των ασθενέστερων και παραγωγικών τάξεων του πληθυσμού και της παραγωγικής — αναπτυξιακής δομής της χώρας !

Καλείται λοιπόν η Κυβέρνηση μέσω της πολιτικής των Δημοσίων Δαπανών , να ορθολογήσει το μέγεθος και την κατανομή των Δημοσίων Δαπανών ώστε να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα κάτω από τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης . Αν ληφθεί υπόψη ότι η πολιτική των δημοσίων δαπανών είναι αμέσου και μετρήσιμου αποτελέσματος , τότε αντιλαμβάνεται κανείς τη χρησιμότητα αυτού του εργαλείου έναντι της πολιτικης των φόρων , ιδιαίτερα των εμμέσων .Προσοχή : Σε περίοδο ύφεσης όπως είναι σήμερα η οικονομία , η πολιτική των Δημοσίων Δαπανών προσφέρεται για την ενίσχυση της θέρμανσης της αγοράς και της ενθάρρυνσης παραγωγής καταναλωτικών αγαθών(τρόφιμα και διαρκή καταναλωτικά αγαθά).

Στα πλαίσια αυτά προτείνονται :

1.Aναδιάρθρωση των Δημοσίων Δαπανών και ανακατανομή προς συγκεκριμένη κατεύθυνση ενίσχυσης της κατανάλωσης και παραγωγής καταναλωτικών αγαθών(άμεσης και διαρκούς κατανάλωσης)

2.Άμεση μείωση δαπανών για επιτροπές ,συμβούλια και άστοχες μετακινήσεις προσωπικού και μέσων.

3.Κατάργηση και συγχώνευση πολλών οργανισμών και υπηρεσιών.

4.’Αμεση εφαρμογή του Νόμου Ανακατανομής του προσωπικού Δημοσίου .

5.Διορισμός επαγγελματικά νέων υπαλλήλων σε καίριους παραγωγικούς φορείς του Δημοσίου. Το μπόλιασμα νέων σε υπηρεσίες οπού υπηρετούν παλιοί υπάλληλοι είναι εντελώς αναγκαίο και απαραίτητο προκειμένου να ενεργοποιηθούν σύγχρονοι μηχανισμοί λειτουργίας και απόδοσης .

6.Άμεση πάταξη της γραφειοκρατίας

7.Διαρκής επιμόρφωση και αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων (νοείται και Τοπική Αυτοδιοίκηση)

8.Μείωση αριθμού ΔΕΚΟ και Δήμων .

9.Διάθεση δαπανών για άμεσο εκσυγχρονισμό Οργανισμών και Υπηρεσιών που διαχειρίζονται διάθεση και απορρόφηση Κοινοτικών Κονδυλίων

10. Περιορισμός μεταβιβαστικών πληρωμών σε πολύ υψηλά εισοδήματα και αύξηση σε χαμηλά εισοδήματα αλλά παραγωγικών τάξεων

11. Μείωση κρατικών δαπανών διαφήμισης

12. Μεταφορά δημοσίων δαπανών για ενίσχυση επαγγελματικής ενασχόλησης σε άτομα και ομάδες τοπικής και περιφερειακής εμβέλειας .

13. Άμεση ενεργοποίηση μηχανισμών για έλεγχο δαπανών σε Δημόσιες Υπηρεσίες και Οργανισμούς Κεντρικής Κυβέρνησης , ΔΕΚΟ και τοπικής Αυτοδιοίκησης


Σημείωση:Στο επόμενο φύλλο η συνέχεια.

Με εκτίμηση,
Δρ.Ξενοφών Βεργίνης
Οικονομολόγος — Πανεπιστημιακός