Περιοδικό Βουλή - Ευρωβουλή

Η ΟΔΗΓΙΑ ΜΠΟΛΚΕΣΤΑΙΝ (BOLKESTEIN)

«Μια παρεξηγημένη Οδηγία»

Το τελευταίο διάστημα έγινε πολύς λόγος για την περίφημη Οδηγία Μπόλκεσταιν (BolkesteinDirective), η οποία αφορά στον τομέα των υπηρεσιών και η οποία συζητήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 5/10/2005 από την Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς.

Τότε, αρκετοί ήταν εκείνοι που διατείνονταν, ότι με την εφαρμογή αυτής της Οδηγίας θα άνοιγε η κερκόπορτα για το «καπέλωμα» των εθνικών νομοθεσιών, όσον αφορά τους όρους και τις προϋποθέσεις παραγωγής και πώλησης υπηρεσιών στα Κράτη—Μέλη (Κ-Μ). Ειδικότερα, η εφαρμογή της περιβόητης Οδηγίας Μπολκεστάιν με βάση το αρχικό κείμενο, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Κανονισμός 2157/01 δεν καλύπτει άλλους τομείς του δικαίου, όπως το φορολογικό δίκαιο, το δίκαιο του ανταγωνισμού, το πτωχευτικό δίκαιο κ.α., καθώς επίσης, και το γεγονός ότι δεν ξεκαθαρίζονταν τα εργασιακά ζητήματα από την οδηγία 2001/86/ΕΚ, οδηγούσαν πολλούς στην σκέψη, ότι θα κυριαρχούσε ασυδοσία και εκμετάλλευση των εργαζομένων. Πιο συγκεκριμένα, γινόταν λόγος για διάβρωση των θεσμών διαπραγμάτευσης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, μείωση μισθών κ.α. με δυσμενή αποτελέσματα για τις εθνικές οικονομίες. Οι επιχειρήσεις θα επιδίωκαν την εγκατάστασή τους σε χώρες με μικρότερο κόστος εργασίας και χαμηλότερες φορολογικές επιβαρύνσεις. Αυτό σήμαινε ότι θα πραγματοποιούνταν μετακινήσεις πληθυσμών σε περιοχές με υψηλότερο ΑΕΠ και άρα θα προκαλούνταν ανομοιόμορφη ανάπτυξη και περαιτέρω απόκλιση σε όρους κοινωνικής συνοχής μεταξύ των Κ-Μ της Ε.Ε.

Στον αντίποδα αυτής της άποψης βρέθηκε μια ανεξάρτητη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ιανουάριος 2005), με τίτλο: «EconomicAssessmentoftheBarrierstotheInternalMarketforServices», η οποία αφορούσε την απελευθέρωση των υπηρεσιών. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή εκτιμήθηκε, ότι η απελευθέρωση των υπηρεσιών μέσω της εφαρμογής της Οδηγίας θα δημιουργούσε βραχυχρόνια 600.000 νέες θέσεις εργασίας και θα αύξανε τις ξένες επενδύσεις στην Ε.Ε. κατά 34 δις €. Ειδικότερα:

Α) για τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προέβλεπε, ότι η εφαρμογή της Οδηγίας θα δημιουργούσε: περισσότερες θέσεις εργασίας, αυξημένη παραγωγικότητα, υψηλότερους μισθούς (κατά 0,3 % περίπου), μείωση του κόστους των υπηρεσιών κατά 4 % και αύξηση του Α.Ε.Π. των χωρών αυτών κατά 25 δις €.

Β) Για τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης είχε εκτιμηθεί, ότι αν με την εφαρμογή της Οδηγίας το διασυνοριακό εμπόριο αυξανόταν κατά 35%, τότε θα παρατηρούνταν: αύξηση του κοινοτικού ΑΕΠ από 1-3 %, των μισθών κατά 0,4%, μείωση των τιμών των υπηρεσιών κατά 7% και συνολική αύξηση του ΑΕΠ των χωρών αυτών κατά 230 δις €.

Συνεπώς, καλλιεργήθηκε μια εικόνα ανάμεσα σε δυο αντίθετες αντιλήψεις γύρω από τον τομέα των υπηρεσιών, ο οποίος σημειωτέον αποτελεί το 60 % του ΑΕΠ της Ε.Ε. και απασχολεί το 70% του συνόλου των εργαζομένων σε κοινοτικό επίπεδο. Το γεγονός αυτό, άλλωστε, εξηγεί και το αυξημένο ενδιαφέρον που παρατηρείται για την εφαρμογή της εν λόγω Οδηγίας.

Σήμερα, τρία χρόνια μετά, η περίφημη Οδηγία Μπολκεστάιν ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (15/11/2006), αφού προηγουμένως βελτιώθηκαν τα βασικά σημεία τριβής (δεν θίγονται τα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων, η νομοθεσία των Κ-Μ σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης και το εργατικό δίκαιο). Ο κίνδυνος απομακρύνθηκε και ο περίφημος «Πολωνός υδραυλικός» που θα εισέβαλε στις δυτικές ευρωπαϊκές χώρες και θα εργαζόταν με μισθούς...Πολωνίας, δεν υπάρχει πια! Η περίφημη Οδηγία, για την οποία τόσος λόγος έγινε και που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι το 2010, φαίνεται ότι παρεξηγήθηκε, αφού ο βασικός λόγος της ύπαρξής της είναι η δημιουργία νέων επενδύσεων και νέων θέσεων εργασίας, δηλαδή η βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς (άρση των γραφειοκρατικών περιορισμών στη διακίνηση των υπηρεσιών). Άλλωστε, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν διαφώνησαν ποτέ με την εφαρμογή της εν λόγω Οδηγίας.

Συνεπώς, με την υιοθέτηση του αναθεωρημένου, πλέον, κειμένου της Οδηγίας Μπολκεστάιν, πραγματοποιείται ένα σημαντικό βήμα για την περαιτέρω πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και την προώθηση της απασχόλησης στην Ε.Ε. Παράλληλα, κλείνει επιτυχώς μια μακροχρόνια συζήτηση, η οποία σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Ζοζέπ Μπορέλ «είχε κάνει να χυθούν ποτάμια μελάνι στην Ένωση».